Blockchain. Het is een van de meest gehypete woorden van het moment. Het is nochtans geen simpel concept en de bijhorende misverstanden zijn alomtegenwoordig.
1. “Blockchain kost overdreven veel energie en is daarom ook slecht voor het milieu.”
Deze mythe is onder andere ontstaan door nieuwsberichten dat de mining van Bitcoins evenveel energie zou verbruiken als Ierland (jawel, een volledig land). Mining is het proces waarbij deelnemende computers een zeer complexe wiskundige puzzel oplossen. Zo’n voltooide oplossing heet een Proof of Work – het bewijst dat de deelnemer tijd en energie heeft geïnvesteerd. Een Proof of Work is nodig per nieuwe block die aan de blockchain wordt toegevoegd. Ieder block bevat heel wat transacties, en kan pas aan de keten worden toegevoegd wanneer het door een Proof of Work wordt onderschreven.
Mining is echter niet vereist om een blockchain te laten werken. Het is een manier om een schaarste (en bijhorende waarde) te creëren om een blockchain financieel interessant te maken. Zij die de infrastructuur voorzien, kunnen immers worden beloond. Dit is de manier waarop cryptocurrencies zoals Bitcoin kunnen werken zonder een centrale tegenpartij (een bank). Bovendien zijn er reeds alternatieve methodes om blockchains financieel interessant te maken. Zo werken er reeds verschillende cryptovaluta met een Proof of Stake, wat een groener en goedkoper alternatief is.
De blockchaintechnologie op zich vereist dus zeker geen grote hoeveelheden energie. Dit is enkel het geval wanneer er wordt gekozen voor mining via Proof of Work.
Verdict: ontkracht
2. “Een blockchain kan toch ook gewoon gehackt worden?”
Iedere technologie kan aangevallen worden en blockchain is geen uitzondering. Door haar structuur is blockchain wel een van de meest veilige technologieën die we vandaag kennen: ieder block is verbonden aan de voor- en achterliggende blocks. Als een hacker de gegevens van één block zou willen veranderen, zouden deze van de gehele ketting veranderd moeten worden.
Bovendien is alle data op de blockchain via encryptie versleuteld. Wanneer een van de gegevens zou worden aangepast, wordt de digitale handtekening van het block ongeldig en is iedereen meteen op de hoogte dat er gesjoemeld werd. Net omdat blockchain gedecentraliseerd is (de volledige blockchain staat verschillende malen op andere, met elkaar verbonden computers), kan deze niet achteraf vanop 1 computer worden gewijzigd. Voor een wijziging in de blockchain, is een consensus van 51% nodig: de meerderheid van de computers moet dus een bepaalde wijziging aanvaarden vooraleer deze als geldig wordt beschouwd.
Dit is de befaamde 51%-hack. Deze wordt beschouwd als de achilleshiel van vele blockchainnetwerken. Tot op vandaag deed deze zich enkel voor op zeer kleine schaal. Het is namelijk enkel mogelijk om 51% van een netwerk te verwerven bij kleine spelers. Voor grote spelers zoals de blockchains van Bitcoin, Ethereum of Ripple lijkt dit praktisch onhaalbaar.
Dan is er ook nog het verschil tussen publieke en private blockchains: een publieke blockchain is beschikbaar voor iedereen met een internetverbinding, terwijl een private blockchain wordt opgezet in een privaat “business network”, enkel met geselecteerde partners. Vooral bij private blockchains met een klein aantal deelnemers is het belangrijk in het achterhoofd te houden dat een blockchain slechts zo veilig is als haar infrastructuur. Wanneer er bijvoorbeeld door menselijke slordigheden nonchalant wordt omgesprongen met de encryptiesleutels, komt de veiligheid in het gedrang.
Liegen de krantenkoppen dan wanneer ze luiden: “Bitcoin gehackt!” ? De kranten vergeten hier immers onderscheid te maken tussen de blockchain waarop de munten zich bevinden, en de online wisselkantoren die deze munten bewaren voor hun klanten. Het zijn immers deze laatste die gehackt worden en niet de blockchain zelf. Dit was in de meeste gevallen te wijten aan slecht beveiligde opslag van de munten: online i.p.v. offline opslag of eenvoudige toegang tot de munten voor elke werknemer van het wisselkantoor.
Verdict: grotendeels ontkracht, maar niet geheel onwaar
3. “Blockchain is gratis.”
Het korte antwoord: neen, blockchain is niet gratis.
Blockchain is wel gedecentraliseerd: er is niemand die centraal de volledige blockchain in handen heeft. Hierdoor moeten er geen toeslagen worden betaald aan een centrale derde partij (zoals een bank of een platformbeheerder).
Iedereen die een kopie van de blockchain bezit (node), maakt wel kosten: de aankoop en het onderhoud van infrastructuur zijn niet gratis. Een populaire oplossing om een blockchain financieel haalbaar te maken, is het invoeren van een beloningssysteem voor geleverd werk (mining en Proof of Work, zie 1). Dit komt dan neer op het betalen van een transactiekost voor de deelnemers van het netwerk.
Bij het opzetten van een private blockchain kunnen de partners onderlinge afspraken maken voor financiering.
Verdict: ontkracht
4. “Blockchain dient enkel voor Bitcoin en andere cryptomunten.”
Bitcoin was de eerste succesvolle, functionerende blockchain. Hierna ontstonden nieuwe cryptomunten met hun bijhorende blockchains. Ondertussen worden er door bedrijven, overheden en onderzoekers volop toepassingen ontwikkeld in talloze verschillende sectoren – van food traceability, auteursrechten, vluchtelingenkampen, vastgoed tot zelfs in de gezondheidszorg.
Verdict: ontkracht
5. “Alle informatie in een blockchain is voor iedereen zichtbaar, dus ook mijn concurrent kan mijn gegevens zien.”
Het lijkt wel een paradox: iedereen kan alle informatie in de blockchain verifiëren en toch is het anoniem. Alle transacties binnen een openbare blockchain zijn weliswaar openbaar.
Toch betekent dit niet dat het duidelijk is wie de transacties binnen de blockchain verricht heeft. Alle gebruikers van het netwerk beschikken immers over een anoniem account. Omdat er geen centrale organisatie is die de blockchain reguleert, is het ook niet mogelijk om via een centrale organisatie te achterhalen welke persoon er achter een bepaald account zit. Het gevaar schuilt echter in de mogelijkheid deze anonieme accounts te linken aan een individu. Dit is mogelijk aan de hand van web trackers en cookies op verkoopwebsites. Wanneer er op zo’n website wordt betaald met een cryptomunt, wordt allerlei data opgeslagen die eenvoudig gelekt kan worden. Toch bestaan er reeds verschillende methodes die de privacy kunnen bewaren zelfs indien dergelijke transacties worden uitgevoerd. Voorbeelden zijn ECDHM adressen, Mixers, ring signatures en Zero-knowledge proofs.
Binnen een gesloten blockchain is het privacyprobleem veel eenvoudiger aan te pakken. Daar is het immers mogelijk om toegangsrechten te organiseren voor de actoren in het netwerk. Zo kan een toestemming verleend worden om bepaalde informatie te lezen of zelfs aan te passen. Daarenboven is het mogelijk deze toegangsrechten opnieuw in te trekken.
Ten slotte is het nog belangrijk te vermelden dat het omwille van efficiëntie (geheugenverbruik etc.) vaak niet interessant is om volledige documenten op een blockchain te zetten. Het is wel nuttig om op de blockchain te registreren dat er een bepaald document of een bepaalde goedkeuring bestaat. Een eenvoudig voorbeeld uit de logistiek: zet niet de vrachtbrief voor een bepaalde container op de blockchain, maar zet op de blockchain dat de vrachtbrief voor deze bepaalde container bestaat.
Verdict: ontkracht
Meer weten?
Zit je met meer vragen over de toepassing van blockchain? Aarzel dan niet om ons even op de schouder te tikken.
Verder lezen?
De volgende bronnen geven meer informatie over de besproken topics:
Energieconsumptie
http://uk.businessinsider.com/bitcoin-uses-about-as-much-power-as-the-entire-country-of-ireland-2018-5
https://medium.com/@credits/is-a-blockchain-without-mining-possible-9db40edec8b0
https://blockgeeks.com/guides/proof-of-work-vs-proof-of-stake/
Beveiliging
https://www.ibm.com/blogs/blockchain/2017/12/blockchain-security-what-keeps-your-transaction-data-safe/
https://medium.com/coindcx/security-on-crypto-exchanges-cf81fc2d4bb
https://tweakers.net/nieuws/134531/japanse-cryptocurrency-exchange-verliest-430-miljoen-euro-aan-tokens-door-hack.html
Kostprijs
https://medium.com/ipdb-blog/forever-isnt-free-the-cost-of-storage-on-a-blockchain-database-59003f63e01
https://www.coindesk.com/information/blockchains-issues-limitations/
Use cases
Zichtbaarheid van gevoelige informatie
https://www.blockchain-council.org/blockchain/how-is-blockchain-verifiable-by-public-and-yet-anonymous/
http://www.tedxcambridge.com/talk/from-competition-to-cooperation/
https://www.platformoutsourcing.nl/f/files/download/overig/whitepaper_blockchain.pdf